Bij Kokboekencentrum hebben we ook speciaal voor ambtsdragers boeken liggen. Op de website staat al een mooi overzicht met boeken voor mensen die geïnteresseerd zijn in de kerk. In deze blog wordt specifiek het boek Liefdevol oog en open oor besproken.
Liefdevol oog en open oor onder eindredactie van dr. H.C. van der Meulen is een handboek pastoraat en een onmisbaar naslagwerk voor iedereen die werkzaam is in het pastoraat, vrijwillig en professioneel. Door de complexiteit en de snelheid van onze samenleving hebben steeds meer mensen moeite overeind te blijven. Dat maakt het pastoraat binnen de kerk tot een van de omvangrijkste werkterreinen, waardoor voortdurend toerusting nodig is. Dit boek biedt een gedegen visie op pastoraat en beantwoordt de algemene vragen rond pastoraat. Daarna komen de persoon van de pastor, het bezoek, het gesprek en de plaats van de Bijbel aan de orde. Het tweede deel gaat in op allerlei vormen van pastoraat, zoals voor zieken, jongeren, ouderen, rouwenden, verslaafden. Ook zijn er hoofdstukken over pastoraat rond doop en avondmaal en over contextueel pastoraat en ethiek in het pastoraat. Het boek is steeds praktisch en informatief, waardoor het een waardevol instrument is bij het toerusten van ambtsdragers en pastorale werkers.
Bent u benieuwd geworden? Hieronder staat een stuk van het eerste hoofdstuk!
Hoofdstuk 1 ‘Zeggen dat er een herder is’ Over de vraag: wat is een pastoraat?
Pastoraat is afgeleid van het woord ‘pastor’, dat ‘herder’ betekent. Het gaat in de beoefening van pastoraat om het geven van herderlijke zorg. Maar wat verstaan we daaronder? Daarover gaan de meningen uiteen. Dit hangt samen met de theologische positie, die wordt ingenomen. De beantwoording van de vraag wat pastoraat is, heeft namelijk alles te maken met de visie die men heeft op God en mens, heil en verzoening, Woord en werkelijkheid, openbaring en ervaring, het werk van de Heilige Geest, het sacrament, kerk en wereld. Er bestaat een nauwe samenhang tussentheologie en pastoraat. Dat ontdekken we niet alleen als we allerlei pastorale literatuur lezen. Die samenhang speelt bewust of onbewust ook een rol in de praktijk van de pastorale zorg. Ieder die pastoraal handelt, bezoekwerk doet en gesprekken voert, brengt zijn geloofsovertuigingen mee. Het is goed dit te beseffen. En dat te meer, omdat ook degenen die we mogen bezoeken bepaalde kennis, opvattingen en verwachtingen aangaande geloof en leven hebben. In elk geval is het noodzakelijk dat de pastor zich bewust is van het meebrengen van geloofsovertuigingen. En daarom is het ook nodig dat hij of zij zich bezint op de theologie van het pastoraat. Sprekend over de pastor heeft E.S. Klein Kranenburg terecht opgemerkt: ‘Een persoonlijke overtuiging gaat diep, en men kan deze niet voor de duur van een gesprek negeren. Welke is zijn visie op de mens, wat verstaat hij onder heil en verzoening, van welke aard is het Schriftgezag volgens hem, op welke wijze brengt God zichzelf ter sprake – de beantwoording van dergelijke en andere vragen in het hoofd van de pastor gaat aan het voeren van pastorale gesprekken voor af en is van niet te onderschatten invloed op vorm en inhoud ervan’ (1988,14).a. Stromingen Er zijn verschillende stromingen binnen de pastorale theologie. In een kort, maar helder overzicht bespreekt G. Heitink in zijn Gids voor het pastoraat een achttal stromingen: pastoraat als verkondiging (kerugmatische zielzorg),pastorale counseling (therapeutische zielzorg), pastoraat als ontmoeting,10I. ZEGGEN DAT ER EEN HERDER IS pastoraat als vermaan en tucht, sacramenteel pastoraat, charismatische zielzorg, evangelische zielzorg en politiek pastoraat (1993, 18vv).We willen hier een paar stromingen tekenen. Dat kan slechts in het kortgebeuren. Voor een bredere behandeling kan de lezer terecht bij het handboek van G. Heitink, Pastorale zorg (1998, 43-85).
