Het boek Raak me aan van Philip Troost is compact en diepgaand en leest makkelijk door. Mij pakte het gelijk. Maar het is ook zo’n boek waar ik regelmatig nog even naar terug zou willen grijpen. Want zo gemakkelijk als het lijkt wanneer ik het lees, zo gemakkelijk blijkt het in de praktijk helaas niet te zijn. En ook de verschillende aanzetjes, opdrachten en oefeningen die soms impliciet soms expliciet worden genoemd vormen voldoende materiaal om mee aan de slag te gaan. De eerste hoofdstukken waren voor mij erg aansprekend en tegelijk ook confronterend als het gaat om mijn eigen leven, eigen relaties en hoe ik daarin dichtbij en kwetsbaar kan en wil zijn. Af en toe werd ik er bijna ongemakkelijk van doordat ik het gevoel had dat Philip mij persoonlijk aan sprak. En dat, terwijl ik een echte ‘hugger’ ben 😉 . Maar ook huggen kan zonder écht contact. En ja, ook dat herken ik.
Het deel over de professionele hulpverlener prikkelde mij aan alle kanten. Daarbij werd ik zó blij dat Philip de moed heeft gevat om een lans te breken met wat we in de professionele coaching en therapie als normaal en professioneel zijn gaan beschouwen.
Zoals hij zelf zegt: ‘het stond al op de planning, maar Corona versnelde het’. Als ik kijk naar de andere werken van Philip kon dit boek niet ontbreken. Sterker nog, het ligt als basis onder thema’s als mindfullness, energie maar ook God in het gewone ervaren. Want als ik ergens de energie voel stromen in mijzelf en in relatie met de ander, als we ergens tot rust en mindfull worden, als we ergens God heel puur en gewoon ervaren, dan is het wel in en via ons eigen lijf. Misschien is het daarom ook wel tekenend dat dit boekje er nu pas komt. Wanneer alles is uitgedacht, alles psychologisch en theologisch goed is beschreven en lijkt te kloppen, dan nog kan er zomaar iets blijven haken, gewoon ‘omdat je het zo voelt’. En hoe vaak stappen we niet over dat gevoel heen, laat staan dat we het in contact met de ander brengen.
Voor ons lijkt dat zo normaal geworden. In de periode waarin we leven ervaar ik zelf ook hoe makkelijk personen die al niet zo van lijfelijk contact zijn dat eigenlijk ook wel prima lijken te vinden. Daarnaast ontmoet ik personen die lijfelijk contact uit de weg gaan omdat ze graag de controle willen houden en nu nog nadrukkelijker mee bezig zijn uit angst dat ze iets overkomt. Tegelijk spreek ik ook genoeg mensen die het lijfelijke contact enorm missen en zelfs bereid zijn om daar besmet of ziek door te raken. Zelf herken ik mij in die laatste groep. Want ook al wil ik zorgvuldig omgaan met de maatregelen die nodig zijn om de toename aan besmettingen in te perken, ook ik geloof niet in het nieuwe normaal van afstand. De eerste crisis die de mens meemaakte was eenzaamheid en God zorgde direct voor de oplossing. Hij gaf een maatje. Ik geloof dat we dat niet moeten laten afpakken! Ik wil bedreigingen die op ons afkomen serieus nemen, maar ik wil ze niet leidend laten worden om daarmee af te stappen en de honger te stillen die in ons design ingesloten ligt: écht (fysiek) menselijk contact. En of er nou wel of geen Corona is, ook als professioneel coach zie ik het als mijn missie om mensen die ik begeleid te helpen weer in contact te laten komen met hun gevoel wat doorgaans goed waar te nemen is via ons lijf. Hen te helpen om via hun lijf weer in contact te komen met de ander. Eerlijk, puur en authentiek. En ja, daar breng ik mijzelf ook als instrument in. Niet technisch, maar persoonlijk. Want coachen doe ik nooit los van mijn eigen persoon en daarmee dus ook niet van mijn eigen lijf. Daar leef ik, neem ik waar en maak ik contact met mijzelf en de ander. Daar kan ik niet om heen. En daar wil ik niet om heen. Daarvoor ben ik bereid om risico’s te nemen. Want ik hang nog liever mijn bedrijf aan de wilgen dan dat ik mij laat inperken door angst.
Misschien vinden collega’s dat naïef, ik zou niet anders willen. Want zoals Philip op pagina 61 schrijft: ‘Wie geen risico wil nemen, kan zich beter opsluiten en nooit meer iets zeggen of doen waar een ander bij is.’ En: ‘Daarom zoek ik in plaats van risicovermijding liever een weg naar risicobeheer’. Wat mij betreft reikt Philip voor een professionele context met de Cirkel van Voorwaarden (ontwikkeld in een afstudeeronderzoek van Chris Mostert en Carolien Hogenhorst) een zeer handzaam model om randvoorwaarden en grenzen van aanraking binnen de werkrelatie in kaart te brengen.
Het is mijn wens dat we de 5 voorwaarden voor verantwoordelijk gebruik van affectief fysiek contact gaan gebruiken om ook in binnen de professionele context een nieuw normaal te introduceren.
Jaap Boersema
Senior Coach YouRoute
Zwolle
September, 2020
