Wijzigingen in de Nieuwe Toelichting op de Kerkorde van de Protestantse Kerk als gevolg van wijzigingen in de kerkorde en ordinanties.

Onder redactie van F. Tobias Bos en Leo J. Koffeman

Onder redactie van F. Tobias Bos en Leo J. Koffeman

Op grond van kerkordewijzigingen / synodebesluiten en soms ter verduidelijking zijn de volgende wijzigingen in de Nieuwe Toelichting noodzakelijk.

Voor een overzicht van de kerkordewijzigingen (uitgaande van de gedrukte tekst van de kerkorde) verwijzen we naar Wijzigingen kerkorde op een rijtje | Protestantse Kerk in Nederland.

Voor wie eerdere wijzigingen al verwerkt heeft: eerder vermelde wijzigingen zijn gemarkeerd met [.

 

December 2021

blz. 43 r. 1—3 (tot (GR 1-4-1))wijzigen in:

Twee of meer gemeenten kunnen samengaan (ord. 2-8-4; GR 1-4-1). Dat kan op twee manieren. De gemeenten die samengaan kunnen samen een nieuwe gemeente vormen. Kerkelijk en juridisch is de nieuwe gemeente de voortzetting van de oude gemeenten. Het is ook mogelijk dat een of meer gemeenten opgaan in een bestaande gemeente. De bestaande gemeente is dan kerkelijk en juridisch tevens de voortzetting van de gemeenten die in haar zijn opgegaan. In dat geval zullen de regelingen van de gemeente die blijft bestaan uitgangspunt zijn voor de benodigde regelingen. Deze vorm zal voornamelijk gekozen worden wanneer een of meer kleine gemeenten opgaan in een grote gemeente. Wanneer in het vervolg gesproken over ‘nieuwe’ gemeente wordt ook de bestaande gemeente waarin andere gemeenten zijn opgegaan bedoeld.

blz. 47 toevoegen voor r. 8

Daarbij kan gekozen worden tussen splitsing en afsplitsing. Bij splitsing ontstaan twee nieuwe gemeenten en twee nieuwe diaconieën. De goederen worden daarbij verdeeld. Bij afsplitsing blijft de bestaande gemeente met haar diaconie bestaan en wordt daarnaast een nieuwe gemeente met haar diaconie gevormd. De nieuwe, afgesplitste gemeente krijgt daarbij haar deel van de goederen van de bestaande gemeente en diaconie.

blz. 48 boven witregel (na met vereffening) toevoegen:

Het stelt hiertoe een commissie van vereffenaars in. De voorzitter en secretaris van deze commissie, die door het breed moderamen in functie worden benoemd, vertegenwoordigen samen het breed moderamen in dezen en zijn dus bevoegd om alle benodigde rechtshandelingen te verrichten (GR 12-5-2).

[blz. 62 r. 8 v.o. (Dat opent .. deuren) wijzigen in:

Zo besloot de generale synode in  april 2016 Christelijke Gereformeerde Kerken, de Gereformeerde Kerken Vrijgemaakt, de Nederlands Gereformeerde Kerk en de Voortgezette Gereformeerde Kerken in Nederland uit te nodigen om bijzondere betrekkingen aan te gaan, als bedoeld in ord. 14-4-3 (zie § 18.14). Op Hervormingsdag 2020 besloten de synode van de Gereformeerde Kerken Vrijgemaakt en de Landelijke Vergadering van de Nederlands Gereformeerde Kerken op deze uitnodiging in te gaan. Predikanten van deze twee kerken kunnen nu dus worden uitgenodigd voor te gaan in kerkdiensten.

 

[blz. 127 r. 12-18 (Een bijzondere bepaling … verrichten) schrappen.

 

[blz. 130 noot 30: schrappen.

 

[blz. 135 de tekst van de laatste twee alinea’s wijzigen in:

De uitdrukking ‘kennen en horen’ werd voorheen in de kerkorde regelmatig gebruikt, maar komt nu alleen nog voor in art. VI-5 KO. In de ordinanties wordt nu consequent de uitdrukking ‘in de gelegenheid stellen hun mening te geven’ gebruikt. Inhoudelijk is er tussen beide formuleringen geen verschil.

 

[blz. 147 de zin op de overgang naar blz. 148 wijzigen in:

Voorwaarde is wel dat de algemene kerkenraad daartoe besluit in overleg met de betrokken wijkkerkenraden en predikant. Ook moeten de leden van de gemeente in de gelegenheid zijn gesteld hun mening kenbaar te maken (ord. 3-16-6).

 

[blz. 148 noot 33: schrappen.

 

[blz. 156 de eerste alinea wijzigen in:

De synode heeft in november 2018 besloten de toen geldende regeling van hulpdiensten en tijdelijke dienst drastisch te wijzigen. In juni 2020 is de kerkorde op dit punt definitief  aangepast: dit alles is nu geregeld in ord. 3-18. Belangrijk principe in dat besluit is de tweejaarsgrens: voor hulpdiensten tot twee jaar is het voldoende als alle betrokken partijen instemmen. Voor hulpdiensten langer dan twee jaar en tijdelijke dienst is bovendien toestemming van het breed moderamen van de classicale vergadering vereist.

 

[blz. 156 r. 7-5 v.o (Het breed … 3-18-7).) wijzigen in:

Het breed moderamen van de classicale vergadering kan deze periode tot maximaal vier jaar verlengen (ord. 3-18-7). Als vooraf duidelijk is dat de werkzaamheden langer dan twee jaar vergen, is een beroep in tijdelijke dienst de aangewezen weg.

 

[blz. 156 noten 38 en 39: schrappen

 

[blz. 157 het eerste woord (aansluitend)  wijzigen in: binnen een jaar

 

[blz. 157 noten 40 en 41: vervallen

 

[blz. 158 de eerste alinea wijzigen in:

De hoofdregel is dat een predikant beroepen wordt voor onbepaalde tijd (ord. 3-18-1). En als een predikant in tijdelijke dienst wordt beroepen, moet het ook om tijdelijk werk gaan. Het breed moderamen kan eventueel toestaan dat de overeengekomen tijd verlengd wordt tot maximaal zes jaar (ord. 3-18-12). Na zes  jaar is geen verlenging meer mogelijk.

 

[blz. 158 laatste zin boven 11.3.3 wijzigen in:

Ook kan niet binnen een jaar voor het zelfde werk een nieuw beroep in tijdelijke dienst uitgebracht of een opdracht tot hulpdiensten worden verleend.(ord. 3-18-14).

 

[blz. 158 noten 42-44: schrappen

 

[blz. 171 De titel van 12.5 wijzigen in: Kerkelijk werker met bijzondere opdracht.

blz. 171 boven r. 6 v.o.

Een kerkelijk werker kan ook een bijzondere opdracht ontvangen om als geestelijk verzorger te werken voor mensen die onder de regeling Geestelijke verzorging thuis vallen. De kerkelijk werker moet daarvoor voldoen aan de eisen die de overheid stelt met betrekking tot taakomvang.  Rechtspositioneel is de kerkelijk werker  een zelfstandige.

[blz. 171 r. 4 v.o de verwijzing wijzigen in: ord. 3-13-7

 

blz. 172 Een nieuwe slotalinea toevoegen:

Ook kerkelijk werkers die als vrijgevestigde geestelijke verzorgers willen werken kunnen een bijzondere opdracht worden ontvangen.

 

[blz. 195: noot 55 schrappen.

 

[blz. 217: r. 10 v.o. (Voorzover … (ovb.14)). wijzigen in:

Predikanten of proponenten van de Gereformeerde Kerken in Nederland, die voor 2004 overgegaan zijn naar laatstgenoemde kerk zijn overigens zonder meer beroepbaar, dus zonder dat zij apart beroepbaar worden gesteld (ovb. 14).

 

[blz. 222: r. 5 v.o. (Predikanten … opdracht) aanvullen tot:

Predikanten met bijzondere opdracht die in een instelling werken,

 

blz. 223: r.8 boven 16.5 (na ontslaan) een nieuwe alinea invoegen (korter dan eerder voorgesteld)

Naast de geestelijk verzorgers in dienst van een instelling kunnen sinds kort geestelijk verzorgers ook als zelfstandige werken onder thuiswonende cliënten, indien zij voldoen aan de door de overheid gestelde voorwaarden. De commissie van overgang heeft begin 2020 bepaald dat ook deze geestelijk verzorgers – onder door de kerk te stellen voorwaarden – een bijzondere opdracht kunnen ontvangen. Een besluit van de commissie van overgang blijft van kracht totdat de synode in tweede lezing (hetzelfde of anders) besluit. In juni 2020 heeft de synode deze bepaling in eerste lezing overgenomen.

 

[blz. 223: boven 16.5 nieuwe alinea invoegen:

In januari 2021 heeft het moderamen (gehoord de synodeleden die vanwege de pandemie niet als synode konden vergaderen) besloten nader te onderzoeken hoe de verantwoordelijkheid van de kerk (nu geregeld via een door de beroepende vergadering in te stellen commissie) nader vorm gegeven kan worden.

 

blz. 227 na laatste witregel

De verkiezingsprocedure is vastgelegd in GR 7-3-1.
De classicale vergadering stelt de kandidatenlijst vast. Hierop staan de door de kerkenraden in de ring aanbevolen personen. De classicale vergadering kan per vacature één persoon aan de lijst toevoegen. Zij doet dat in ieder geval als de ring geen personen voordraagt. Ze kan dat ook doen als er wel personen zijn voorgedragen, indien de classicale vergadering dat wenselijk acht met het oog op een evenwichtige samenstelling van de classicale vergadering. Zij kan daarbij ook een aftredend lid voor een tweede termijn op de kandidatenlijst plaatsen (een derde termijn is niet mogelijk; GR 7-2-2).
Indien er niet meer personen op de kandidatenlijst staan dan er vacatures zijn, verklaart de classicale vergadering hen verkozen.
Indien er meer personen op de kandidatenlijst staan dan er vacatures zijn, vindt er een verkiezing plaats. Hierbij zijn twee mogelijkheden. De classicale vergadering kan een of meer dubbeltallen stellen. Zo’n dubbeltal behoeft niet per se te bestaan uit twee personen die het zelfde ambt dragen. Als aan de vereisten van ord. 4-13-3 is voldaan, kan bijvoorbeeld een predikant tegenover een diaken worden gezet. Door middel van een schriftelijke stemming per ring maakt elke kerkenraad zijn keuze bekend.
De tweede mogelijkheid is, dat de classicale vergadering een ringvergadering belegt waarin de verkiezing plaats vindt. Ze doet dit als de meerderheid van de kerkenraden hiervoor kiest, maar kan dit ook op eigen initiatief doen. Bij de

blz. 228 r. 2: aanbevolen: schrappen

blz. 228 al. 2 (Wat nu .. stellen): schrappen

 

[blz. 264: r. 16 v.b. (vroegere … inmiddels) wijzigen in:

predikanten en proponenten van de Gereformeerde Kerken in Nederland die voor 2004